Polikistik Over Sendromu’nda Erkek tipi Kaslanma Mı?, Erkek tipi Yağlanma Mı?

İnsan vücudunu kas, yağ, su ve kemik oluşturmaktadır. Kas ile yağ beslenme biçimi ve hareket miktarına bağlı olarak birbirine dönüşebilmektedir. Kas (İskelet kası) miktarı arttıkça yağ miktarı azalmaktadır (1).  Kaslar yağları enerji (kalori) olarak kullanarak yağların azalmasına neden olmaktadır. Kas fazla miktarda ise hareket fazla olmasa bile kas miktarı ile doğru orantılı olarak daha fazla miktarda yağ enerji (kalori) olarak tüketilmektedir. Buna karşılık yağlar kaslardan çok daha az miktarda enerji (kalori) harcadığı için kas miktarı az ve yağ miktarı fazla olan kişilerde metabolizma hızı yavaşlamakta ve bunun sonucunda yağlanma miktarı zaman içinde gittikçe artmaktadır. 

Polikistik over sendromu olan kadınları vücut kas ve yağ miktarları ve dağılımlarına göre 3 gruba ayırabiliriz;

1-Vücutlarında toplam yağ miktarı fazla ve kas miktarı az olan şişman veya fazla kilolu kadınlarda kol ve bacakta bulunan kas miktarının arttığı buna karşılık karın ve bel bölgesinde bulunan kas miktarının azaldığı görülmektedir (erkek tipi kaslanma). Vücudun üst kısmında yani karın ve bel bölgesinde bulunan yağ miktarının arttığı buna karşılık kalça ve bacakta bulunan yağ miktarının azaldığı görülmektedir (erkek tipi yağlanma).

2-Vücutlarında toplam kas miktarı normal veya fazla olan buna karşılık yağ miktarı normal veya az olan normal kilolu veya zayıf kadınlarda erkek tipi kaslanma olsun ya da olmasın vücudun üst kısmında yani karın ve bel bölgesinde bulunan yağ miktarının arttığı, vücudun alt kısmında yani kalça ve bacakta bulunan yağ miktarının azaldığı görülmektedir (erkek tipi yağlanma).

3- Vücutlarında toplam yağ ve kas miktarı normal seviyede olan normal kilolu ve zayıf  kadınlarda karın ve bel bölgesinde bulunan kas miktarının arttığı buna karşılık   kol ve bacakta bulunan kas miktarının azaldığı görülmektedir (kadın tipi kaslanma). Vücudun üst kısmında yani karın ve bel bölgesinde bulunan yağ miktarının azaldığı buna karşılık  kalça ve bacakta bulunan yağ miktarının arttığı görülmektedir (kadın tipi yağlanma).

Yüksek kas aktivitesine ihtiyaç duyan kadın sporcular tarafından doping amacıyla dışarıdan alınan ya da polikistik over sendromu’nda vücudun kendisinin fazla miktarda ürettiği erkeklik hormonları (testosteron, dihidrotestosteron) kas (iskelet kası) miktarını ve kas kuvvetini (gücü) arttırmaktadır (2,3,4,5,6). Sporcu olmayan, hareketsiz kadınlarda dahi erkeklik hormonu miktarı arttıkça kas miktarı da artmakta olup vücutta bulunan kas ve yağların dağılımı değişmektedir (1). Erkeklik hormonu miktarı arttıkça karın ve bel bölgesinde bulunan kas miktarı azalmakta, kol ve bacak kas miktarı artmaktadır (erkek tipi kaslanma). Buna karşılık vücudun üst kısmında yani karın ve bel bölgesinde bulunan yağ miktarı artmakta, vücudun alt kısmında yani kalça ve bacakta bulunan yağ miktarı azalmaktadır (erkek tipi yağlanma) (7,8).

Polikistik over sendromu’ nun yüksek kas aktivitesi gerektiren spor dallarında avantaj sağlaması nedeniyle bu spor dallarında başarılı olan kadınların arasında polikistik over sendromu olan kadınlar oldukça fazla miktarda bulunmaktadır.

Kaynaklar

1-Relationships among serum testosterone levels, body fat and muscle mass distribution in women with polycystic ovary syndrome. Douchi T, Yoshimitsu N, Nagata Y. Endocr J. 2001 Dec;48(6):685-9.

2-Testosterone action on skeletal muscle. Herbst KL, Bhasin S. Curr Opin Clin Nutr Metab Care. 2004 May;7(3):271-7.

3-Circulating Testosterone as the Hormonal Basis of Sex Differences in Athletic Performance. Handelsman DJ, Hirschberg AL, Bermon S. Endocr Rev. 2018 Oct 1;39(5):803-829.

4-Women with polycystic ovary syndrome have greater muscle strength irrespective of body composition. Kogure GS, Silva RC, Picchi Ramos FK, Miranda-Furtado CL, Lara LA, Ferriani RA, Dos Reis RM. Gynecol Endocrinol 2015 Mar;31(3):237-42.

5-Anabolic steroid use and perceived effects in ten weight-trained women athletes. Strauss RH, Liggett MT, Lanese RR. JAMA. 1985 May 17;253(19):2871-3.

6-Hormonal doping and androgenization of athletes: a secret program of the German Democratic Republic government. Franke WW , Berendonk B. Clin Chem. 1997 Jul;43(7):1262-79.

7-Changes in body composition with danazol therapy. Bruce R, Lees B, Whitcroft SI, McSweeney G, Shaw RW, Stevenson JC.Fertil Steril. 1991 Sep;56(3):574-6.

8-Long-term testosterone administration increases visceral fat in female to male transsexuals. Elbers JM, Asscheman H, Seidell JC, Megens JA, Gooren LJ.J Clin Endocrinol Metab.  1997 Jul;82(7):2044-7.